Ongewone plekken bezoeken – De Oostvaarderskliniek

Ongewone plekken bezoeken.
Soms gebeurt het dat je door het gemeenteraadswerk op bijzondere locaties komt. Deze keer werden we op uitnodiging ontvangen in de tbs-kliniek van Almere. De FPC Oostvaarderskliniek is de afgelopen periode meermaals negatief in het nieuws geweest. Ons bezoek ging met name over de voortgang van het verbeterproces met als onderliggend thema: de plannen voor een toekomstige uitbreiding.

De kliniek.
Van binnen is de kliniek zeer modern. Het oogt schoon, met veel veiligheidsmaatregelen en een huiselijke sfeer. Er zijn verschillende gradaties in vrijheid en beperking, je hebt er delen die erg veel lijken op een reguliere gevangenis, een afdeling die niet veel anders lijkt dan de doorsnee GGZ-instelling en de woongroepen gericht op zelfstandig leven en re-integratie. Je kunt er lessen volgen, sporten, of werken in de tuin of keuken, en als je niet beter zou weten is het er best fijn. Nu ken ik studenten die een moord zouden plegen om in dit complex een kamer te huren (pun intended). Is het niet zo dat, eenmaal opgenomen, je vrij lang behandeld zal worden alvorens je de vrijheid terugkrijgt. Dat laatste bleek terwijl ik tijdens de rondleiding in gesprek raakte met een patiënt. Deze zei dat hij het wel naar zijn zin had hier en ‘zo kunnen jullie zien waar het geld ook naartoe gaat en niet alleen naar de Floriade,’ aldus de desbetreffende man. Even later zonderde ik mij af van de groep om hem nogmaals te spreken. ‘Nou zo fijn is het hier niet, ik houd mij positief. Dat willen ze graag, want ik zit hier al 24 jaar.’ De rondleiding kwam aangesneld en verzocht mij om weer mee te lopen. De man oogt aardig maar zit er niet voor niets al 24 jaar.

Waarom is tbs belangrijk?
Alles binnen een tbs-kliniek is gericht op het doelmatig en doeltreffend rehabiliteren en re-integreren van mensen die een zeer ernstig delict hebben gepleegd. Daarnaast is het nodig dat de rechter oordeelt dat het delict (deels) te wijten valt aan een psychiatrische stoornis of een beperkte ontwikkelingen die van invloed is geweest op het delictgedrag. Laat het vooropstaan dat bij een veelvoud van deze patiënten een reguliere gevangenisstraf vaak niet genoeg is. Daarom moeten er extra maatregelen worden getroffen. Tbs is zo’n oplossing en de cijfers na een goed doorlopen tbs-traject liegen er niet om. Het percentage van recidivisten is na een straf in de PI vele malen hoger. Er zit wel een hoog prijskaartje aan, want forensisch psychiatrische zorg is één van de duurste vormen van zorg binnen de GGZ-sector.

De uitbreiding.
De plannen voor de uitbreiding liggen nu in de koelkast. De komende tijd zal een veiligheidsonderzoek worden uitgevoerd en blijft het verbeteringstraject voortduren. Wij houden de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten alvorens wij een oordeel kunnen vormen over een mogelijke uitbreiding.

Auteur: Jordy Hulzebos